Kava kava

Kava kava czyli pieprz metystynowy (Piper methysticum). To roślina spokrewniona z pieprzem, pochodząca z wysp zachodniego Pacyfiku. Znana i używana jest od tysięcy lat. Ma działanie psychoaktywne i właściwości antydepresyjne oraz poprawiające nastrój.

Kava kava na obszarze swojego występowania jest powszechnie spożywanym napojem, który stanowi niezbędny dodatek do każdego rodzaju spotkań, od towarzyskich, poprzez polityczne, kończąc na rytuałach religijnych.

Skąd taka popularność tego napoju robionego z niepozornej rośliny?

Napój z pieprzu metystynowego ma ogólne i wielostronne działanie na organizm, zwłaszcza na stan psychiczny i nastrój.

  • ułatwia zasypianie, poprawia jakość snu,
  • rozluźnia, łagodzi stany lękowe, napięcia,
  • poprawia i stabilizuje nastrój,
  • działa przeciwbólowo, lekko znieczula miejscowo,
  • poprawia doznania zmysłowe, także seksualne,
  • stosowana w leczeniu ADHD.

Kava kava działa na ośrodkowy układ nerwowy (OUN), czyli jest rośliną psychoaktywną. Dostępne źródła twierdzą, że nie powoduje uzależnienia. W przeciwieństwie do kawy i herbaty, które posiadają kofeinę, kava kava jest depresantem, czyli skłania do odpoczynku i oddawania się relaksowi i beztrosce. Nie powoduje, w przeciwieństwie do alkoholu, tendencji do głośnego, niekontrolowanego i agresywnego zachowania. Jest empatogenem, czyli ułatwia kontakty międzyludzkie.

W bardzo dużych dawkach kava kava może powodować trudności z koordynacją ruchową i senność, podobnie do alkoholu. Jednak jest to dosyć rzadkie, ponieważ do uzyskania takiego efektu trzeba spożyć bardzo duże ilości rośliny, która nie jest zbyt smaczna. Z powodu tych właściwości roślina ta jest czasem stosowana jako alternatywa dla alkoholu i jako środek pomocny w jego odstawieniu.

Działanie lecznicze kava kava

Tradycyjnie mieszkańcy wysp Pacyfiku używali korzenia tej rośliny w leczeniu bólu różnego typu, m.in. bóli mięśni, reumatycznych, menstruacyjnych. Oprócz tego roślina ta stosowana była przy infekcjach, zaparciach, problemach z oddawaniem moczu, astmie i chorobach skóry. Kava kava wpływa na nastrój, dlatego wykorzystuje się tą roślinę w różnego rodzaju stanach lękowych, depresji, nadpobudliwości.

Współczesne badania naukowe sugerują, że kava kava może być skuteczna w zapobieganiu i leczeniu nowotworów. Chodzi tutaj o raka płuc, jelita grubego i pęcherza.

Pieprz metysowy jako nootrop

Kavalaktony, czyli specyficzne związki zawarte w korzeniu przekraczają barierę krew-mózg, wpływając na niektóre receptory tam się znajdujące. Kavalaktony są słabymi aktywatorami receptorów GABA i zwiększają możliwości wychwytu tego neuroprzekaźnika. Nie wywołują stanów narkotycznych, szczególnie opioidowych. Kava kava poprawia nastrój, działa prospołecznie, antydepresyjnie, rozluźniająco. Dzięki temu jej działanie niektórzy porównują do niskich dawek fenibutu.

Skutki uboczne

Jak każda silnie działająca substancja, także kava kava może mieć skutki uboczne. Na ogół pojawiają się one przy zbyt częstym i zbyt dużym używaniu tej rośliny.

  • bóle oraz zawroty głowy,
  • biegunka, problemy żołądkowe,
  • nadmierna senność,
  • uczulenie, wysypka.

Należy uważać podczas przyjmowania leków przeciwdepresyjnych i przeciw psychotycznych, ponieważ pieprz metystynowy może nasilać ich działanie. Niektóre z substancji zawartych w tej roślinie są rozkładane w wątrobie przez te same enzymy, które rozkładają niektóre substancje psychoaktywne. W ten sposób enzymy te są zajęte i przyjmowane leki pozostają dłużej w organizmie. W przypadku przyjmowania leków działających na OUN należy skonsultować się z lekarzem.

Także kobiety w ciąży oraz karmiące nie powinny pić kava kava bez konsultacji z lekarzem. Oczywiście dzieci także nie powinny pić tego napoju.

Sytuacja prawna w Polsce

Kava kava (pieprz metystynowy) jest w Polsce legalna. Ponownie. Przez wiele lat ta roślina była na liście I-N substancji odurzających i nie można było jej ani sprzedawać ani posiadać. W tej chwili obrót i posiadanie tej rośliny jest dozwolone. Nie jest jednak dopuszczona przez GIS (Główny Inspektorat Sanitarny) do spożycia przez ludzi. Co oczywiście jest ignorowane zarówno przez sprzedających jak i kupujących.

Sporządzanie napoju

Napój powstaje z zalania ciepłą wodą sproszkowanego korzenia Kava kava. W ten sposób otrzymamy dosyć mętny, ciepły płyn, który wypijamy razem z cząsteczkami w nim zawieszonymi. Do sporządzenia napoju wystarczy użyć około 30 gramów surowca. Im będzie go więcej, tym silniejsze działanie na użytkownika. W niektórych miejscach do uzyskania naparu używa się świeżych korzeni, natomiast obecnie częstsze jest przygotowywanie płynu z suszu. Jest to łatwiejsze i w tak dużej odległości od źródła surowca. W naszym kraju dostępny jest praktycznie wyłącznie suszony korzeń.

Uwaga

Jest kilka gatunków kava kava. Kupować należy kavę szlachetną (noble kava). I tylko proszek lub ekstrakt z korzenia. Dostępne są w sprzedaży produkty z innych gatunków i proszek lub ekstrakt z całych roślin – nie dają one oczekiwanych rezultatów i mogą rozczarować.

Źródła

https://www.gov.pl/web/gis/zespol-do-spraw-suplementow-diety
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12535473/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21827936/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14706720/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23635869/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1332016/