Miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba L.) to gatunek drzewa, które pamięta dinozaury. Uznawany jest za najstarszy żyjący obecnie gatunek drzewa. Znany jest z wykopalisk archeologicznych i pokładów węgla kamiennego mających nawet 200 milionów lat. W taksonomii gatunek kopalny nazywa się Ginkgo adiantoides.
Przez długi okres czasu uważano, że gatunek ten nie występuje już w warunkach naturalnych. Dopiero w połowie XX wieku w jednej z prowincji południowo-wschodnich Chin odkryto naturalne, endemiczne siedlisko tej rośliny. Najstarsze okazy tam rosnące mają około 3400 lat.
Mają jadalne owoce (zarodki – “pestki”). To był początkowy powód sadzenia tego drzewa przy klasztorach buddyjskich. Dopiero potem zaczęto sadzić to wyjątkowe drzewo dla ozdoby.
Chociaż liść miłorzębu w tradycyjnej medycynie chińskiej stosowany jest od setek lat, współczesna medycyna nie wypowiada się jednoznacznie na temat jego działania.
Wskazania medyczne do stosowania miłorzębu
Postępujące obniżenie wydolności intelektualnej oraz zaburzenia ukrwienia obwodowego i mózgowego – mogą wystąpić spontanicznie krwawienia i reakcje alergiczne. Zmniejsza ryzyko raka u myszy. Celowości stosowania miłorzębu w profilaktyce demencji oraz choroby Alzheimera, a także jego pozytywnego wpływu na sprawność umysłową, nie udało się potwierdzić w badaniach klinicznych. Istnieją także badania wykazujące, że duże dawki miłorzębu dwuklapowego mogą być szkodliwe dla zdrowia, np. mogą przyczyniać się do powstawania udarów. Stwierdzono jednakże, że wyciąg z miłorzębu wykazuje skuteczność w leczeniu całego zakresu zaburzeń kognitywnych związanych z wiekiem. Czyli miłorząb przyczynia się do lepszego funkcjonowania osób starszych.
Preparaty zawierające wyciąg z miłorzębu mogą działać jak inhibitory monoaminooksydazy (MAO). Stwierdzono to w badaniach in vitro. Badania na ludziach nie potwierdziły tego typu działania.
Prokognitywne działanie miłorzębu potwierdziły badania na myszach. Te, które otrzymywały przez dwa tygodnie wyciąg z miłorzębu, miały podwyższony poziom dopaminy w niektórych obszarach mózgu. Poziom acetylocholiny także był podwyższony. W obu przypadkach potrzebne było regularne przyjmowanie preparatu. Jednorazowe dawki nie powodowały takiego efektu. Poziom serotoniny pozostawał bez zmian.
Efekty działania miłorzębu
- spowalnia i zapobiega rozwojowi demencji starczej;
- sprzyja rozwojowi neuronów w hipokampie;
- zmniejsza lęki u osób z zaburzeniami lękowymi;
- zapobiega pogarszaniu pamięci oraz może pomagać, gdy ta już uległa osłabieniu;
- podnosi poziom acetylocholiny, co poprawia funkcje poznawcze;
- korzystnie wpływa na zdrowie oczu.
