ISRIB (zintegrowany inhibitor reakcji na stres) to eksperymentalny lek nootropowy, który został odkryty w laboratorium Petera Waltera na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Francisco (UCSF) poprzez półautomatyczne badanie przesiewowe dużej biblioteki małych cząsteczek. Okazał się obiecujący ze względu na hamujący wpływ na tworzenie stresowych kropli wywołanych fosforylacją eIF2α, co jest znane ze swojego szkodliwego wpływu na tworzenie nowych wspomnień.
Można więc powiedzieć, że odkrycie jego potencjału sytuuje się gdzieś pośrodku kontinuum rozciągającego się między przełomowym, nagłym momentem wglądu („eureka!”) a rozwijającą się obecnie, coraz bardziej doskonaloną sztuką projektowania cząsteczek “na zamówienie”.
Po tych wstępnych badaniach należało sprawdzić, czy ISRIB będzie aktywny in vivo; stwierdzono, że łatwo przekracza barierę krew-mózg, a jego okres półtrwania wynosi osiem godzin.
Liczne badania na myszach pokazały, że podawanie ISRIB powoduje różnorakie korzyści poznawcze. Jedno z najwcześniejszych badań z 2013 roku wykazało, że związek ten poprawia uczenie się przestrzenne i związane ze strachem, co mierzono standardowymi testami w labiryncie wodnym i w warunkach zbliżonych do naturalnych.
Późniejsze badania wykazały, że związek ten poprawił zdolność myszy z urazami mózgu do uczenia się i tworzenia wspomnień, co rodzi spore związane z terapią mającą na celu odwracanie zaburzeń spowodowanych urazowym uszkodzeniem mózgu. W rzeczywistości leczenie ISRIB przywróciło pamięć u myszy nawet kilka miesięcy po urazowym uszkodzeniu mózgu. Wykazano również jego potencjał w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera, Parkinsona i choroba Lou Gehriga.
Inne badania na myszach wielokrotnie wykazały, że ISRIB może pomóc złagodzić pogorszenie funkcji poznawczych związane z wiekiem; zmniejszał on związany z wiekiem spadek funkcji poznawczych u starszych myszy, korygując deficyty pamięci przestrzennej i poprawiając pamięć roboczą.
Późniejsze wyniki potwierdziły także wstępne ustalenia, sugerujące poprawę pamięci również u zdrowych myszy po podaniu ISRIB.
Mniej znane badania wykazały potencjał ISRIB w leczeniu objawów poznawczych i behawioralnych związanych z zespołem łamliwego chromosomu X (FXS), najczęstszą monogenową przyczyną dziedzicznej niepełnosprawności intelektualnej i zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD), charakteryzującą się wieloma typowymi cechami autystycznymi, w tym dysfunkcją poznawczą, fobią społeczną, stereotypowym zachowaniem, nadpobudliwością psychoruchową i nadwrażliwością na bodźce sensoryczne. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) występuje u większości osobników męskich z FXS i 30% żeńskich. Leczenie ISRIB znormalizowało tempo eliminacji kolców dendrytycznych i złagodziło deficyty w zakresie rozpoznawania społecznego u myszy z FXS, zwiększając preferencję nowości społecznych.
Chociaż wszystkie dane badawcze dotyczące ISRIB pochodzą z badań na myszach, dowody anegdotyczne sugerują, że korzyści z jego stosowania wykraczają poza dotychczasowe obserwacje naukowe, w tym poprawę funkcji wykonawczych i pozytywny wpływ na nastrój.
Korzyści ze stosowania ISRIB
- poprawa pamięci i zdolności uczenia się;
- zwiększona samoświadomość;
- lepszy wgląd;
- lepsza odporność i odporność na stres;
- wzrost pewności siebie;
- działanie przeciwdepresyjne;
- zwiększona produktywność;
- lepsza płynność werbalna;
- zmniejszenie lęku społecznego;
- potencjalna pomoc w leczeniu deficytów poznawczych związanych z urazowym uszkodzeniem mózgu i „długim COVID”.
Skutki uboczne
- zmniejszona potrzeba snu;
- łagodna bezsenność;
- ból głowy;
- wrażenie ucisku w głowie.
Dawkowanie
ISRIB najczęściej przyjmuje się doustnie, zazwyczaj w dawce 10–20 mg raz na dobę.
Chociaż niektórzy użytkownicy preferują podanie drogą donsową, nie jest jasne, czy zwiększa ona biodostępność związku.
Zastrzyki domięśniowe są generalnie odradzane ze względu na przedłużający się ból i dyskomfort.